Od 1 lipca 2011 roku, każdy pojazd lub zespół pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony zobowiązany jest do uiszczania opłaty elektronicznej za przejazd przez wymienione w rozporządzeniu odcinki dróg krajowych. Istnieją jednak sytuacje, kiedy bramownica odpowiedzialna za zarejestrowanie przejazdu i pobranie opłaty nie nawiązała połączenia z urządzeniem Viabox, stwierdzając jednocześnie brak środków na koncie lub uiszczenie opłaty w niepełnej wysokości.
Bramownica odnotowała taki incydent, zrobiła zdjęcie, a także przesłała je do Głównego Inspektora Transportu Drogowego. GITD po otrzymaniu takiego zapisu ustala na podstawie informacji zawartych w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców właściciela pojazdu i kieruje do niego „Wezwanie właściciela/posiadacza pojazdu do wskazania kierującego” w celu ustalenia osoby, która naruszyła przepisy Ustawy o drogach publicznych. GITD na przesłanie takiego wezwaniama zgodnie z art. 40 d ust. 3 Ustawy o drogach publicznych aż 5 lat,licząc od końca roku kalendarzowego w którym opłata powinna zostać uiszczona.
Osoby, które otrzymują takie wezwanie zastanawiają się czy wskazać kierującego pojazdem i narazić go na nałożenie kary czy wyrzucić je do kosza zapominając o nim, czy też wskazać inną osobę. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety. Najlepszą opcją jest wskazanie kierującego pojazdem i złożenie stosownych wyjaśnień. Właściciel pojazdu ma na to 14 dni. Jeżeli jednak właściciel pojazdu nie wskaże kierującego pojazdem zostanie przeciwko niemu skierowany wniosek do Sądu o ukaranie za popełnienie wykroczenia z art. 96§3 Kodeksu wykroczeń, za co grozi grzywna do 5000 zł.
Fałszywe zaś oskarżenie innej osoby o popełnienie wykroczenia zgodnie z art. 234 Kodeksu karnego zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Jeżeli GITD uzna, że wyjaśnienia są niewystarczające i istnieje prawdopodobieństwo, że opłata nie została uiszczona lub została uiszczona w niepełnej wysokości zawiadamia kierującego pojazdem o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej. Wraz ze wszczęciem postępowania rozpoczyna się także postępowanie dowodowe. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego dowodem może być wszystko, co ma wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia sprawy. Dlatego warto, aby kierowca na tym etapie przedkładał wszelkie dokumenty, które mają jakiekolwiek powiązanie ze sprawą. Kierujący pojazdem jako strona postępowania administracyjnego, zgodnie z art. 10§1 Kodeksu postępowania administracyjnego ma prawo do wypowiadania się, co do zebranych dowodów, materiałów i zgłoszonych żądań, zapoznania się z aktami sprawy, a także do składania dodatkowych wyjaśnień i dokumentów w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia.
Po zakończeniu postępowania dowodowego i postępowania administracyjnego zostaje wydana decyzja administracyjna. Jeżeli GITD stwierdzi, że postępowanie jest bezprzedmiotowe decyzją sprawę umorzy. Jeżeli jednak uzna, że opłata nie została uiszczona nałoży na kierującego pojazdem karę. Zgodnie z art. 13k Ustawy o drogach publicznych może to być kara administracyjna o wysokości 3 000 zł lub 1 500 zł. Zgodnie z art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego decyzja powinna zawierać następujące elementy:
– oznaczenie organu, który wydaje decyzję – w przypadku decyzji dotyczących elektronicznego poboru opłat organem jest wyłącznie GITD!- datę wydania decyzji
– adresata – w przypadku decyzji dotyczących elektronicznego poboru opłat adresatem jest kierujący pojazdem!- podstawę prawną
– rozstrzygnięcie o istocie rzeczy
– uzasadnienie prawne i faktyczne
– pouczenie o odwołaniu
– podpis z imienia i nazwiska pracownika wydającego w imieniu organu decyzję oraz jego stanowisko.
O ważności decyzji, tak naprawdę świadczą tylko 4 z wyżej wymienionych elementów. Są to: oznaczenie organu wydającego decyzję, oznaczenie strony, rozstrzygnięcie, a także podpis osoby uprawnionej do wydania decyzji.
Decyzja w sprawie nieuiszczenia opłaty elektronicznej posiada rygor natychmiastowej wykonalności. Jest to bardzo zastanawiające, ponieważ zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego rygor wykonalności nadaje się w przypadkach, gdy należy ochronić życie lub zdrowie, zabezpieczyć gospodarkę narodową przed stratami, ochronić interes społeczny lub ważny interes stron. Jak już wcześniej zostało wspomniane decyzję w sprawach dotyczących nieuiszczenia opłaty lub uiszczenia jej w niepełnej wysokości wydaje Główny Inspektor Transportu Drogowego. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego decyzja taka jest rozumiana jako decyzja wydana przez Ministra, a od takiej decyzji nie służy odwołanie. Jednak strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może zwrócić się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołania od decyzji administracyjnej.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy może wnieść strona, a także każdy kogo interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. Wniosek może także wnieść prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy wnosi się w terminie 14 dni od doręczenia decyzji stronie. Wnosi się go do organu, który wydał zaskarżoną decyzję. W tym przypadku do GITD. Bardzo istotnym jest, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie wymaga specjalnego uzasadnienia i wystarczy, aby wynikało z niego, że strona jest niezadowolona z decyzji i wnosi o odmienne rozstrzygnięcie sprawy. Bardzo ważne, aby w tym wniosku poprosić także o wstrzymanie rygoru natychmiastowej wykonalności. Jeżeli nie wniesiemy o wstrzymanie rygoru kierujący pojazdem wciągu 21 dni pomimo tego, że się odwołuje będzie musiał zapłacić karę. GITD powinien rozstrzygnąć sprawę w ciągu miesiąca. Jednak z praktyki wiemy, że termin ten zostaje przekraczany. GITD powinien o spodziewanym przekroczeniu terminu powiadomić kierującego pojazdem, podjąć przyczyny zwłoki, a także wskazać nowy termin do załatwienia sprawy. Zawiadomienie o wydłużeniu terminu kierujący pojazdem powinien otrzymać niezależnie od tego z jakiego powodu sprawa nie zostanie zakończona w terminie. Jeżeli GITD nie rozpatrzy sprawy w wyznaczonym terminie, będzie musiał ponownie zawiadomić stronę o przedłużeniu postępowania, wyznaczając kolejny termin. Każdy wskazany przez GITD termin załatwienia sprawy powinien być precyzyjny i zgodny z zasadą szybkości postępowania.
Główny Inspektor Transportu Drogowego może utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję jeżeli uzna ją za słuszną. Może także uchylić zaskarżoną decyzję w całości lub w części i w tym zakresie orzec, co do istoty sprawy bądź uchylić decyzję poprzez umorzenie postępowania.
Ukarany kierowca może także złożyć wniosek do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad o rozłożenie kary na raty, całościowe lub częściowe jej umorzenie. Zgodnie z art. 57. ustawy o finansach publicznych na wniosek dłużnika: „należności mogą być umarzane w części,(…) w przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi dłużnika oraz uzasadnionym interesem Skarbu Państwa”. Często jednak zasadne jest umorzenie kary w całości. Taką możliwość daje art. 55 ustawy o finansach publicznych, do którego z kolei odsyła art. 56 ww. ustawy, który stanowi, że „Należności, o których mowa w art. 55, mogą być umarzane w całości, jeżeli: (…) 5) zachodzi ważny interes dłużnika lub interes publiczny”. Pojęcia „ważny interes dłużnika” oraz „interes publiczny”są pojęciami nieostrymi, mają zatem charakter klauzul generalnych, co powoduje, że ich treść powinna być oceniana w realiach konkretnej, indywidualnej sprawy. Jeżeli kierujący pojazdem jest niezadowolony z decyzji odwoławczej przysługuje mu skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga do Sądu musi zawierać wskazanie konkretnych naruszeń przepisów prawa. Nie wystarczy tutaj tylko wskazanie, że strona jest niezadowolona z rozstrzygnięcia, jak ma miejsce we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Skargę do WSA należy złożyć w terminie 30 dni od doręczenia decyzji stronie. Składa się ją za pośrednictwem Głównej Inspekcji Transportu Drogowego.
Bardzo ważne jest, że skarga powinna zawierać:
– oznaczenie sądu, do którego jest kierowana. Sądem właściwym do rozpatrywania skargi na decyzję GITD w sprawie elektronicznego poboru opłat jest Sąd Wojewódzki w Warszawie.
– imię, nazwisko oraz adres skarżącego
– oznaczenie, że dane pismo jest skargą,
– wskazanie zaskarżonej decyzji
– oznaczenie organu, którego działania skarga dotyczy,
– określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego,
– podpis wnoszącego skargę
– listę załączników do skargi.
Następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem może:
– uchylić decyzję w całości lub w części
– stwierdzić nieważność decyzji
– stwierdzić wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Od wydanego przez WSA wyroku, który kończy postępowanie, stronie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skargę kasacyjną musi przygotować adwokat lub radca prawny. Wnosi się ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który wydał zaskarżony wyrok w terminie 30 dni od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Naczelny Sąd Administracyjny, jeżeli uwzględni skargę uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części, a także przekazuje sądowi, który wydał orzeczenie do ponownego rozstrzygnięcia.
Osoby, które otrzymują takie wezwanie zastanawiają się czy wskazać kierującego pojazdem i narazić go na nałożenie kary czy wyrzucić je do kosza zapominając o nim, czy też wskazać inną osobę. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety. Najlepszą opcją jest wskazanie kierującego pojazdem i złożenie stosownych wyjaśnień. Właściciel pojazdu ma na to 14 dni. Jeżeli jednak właściciel pojazdu nie wskaże kierującego pojazdem zostanie przeciwko niemu skierowany wniosek do Sądu o ukaranie za popełnienie wykroczenia z art. 96§3 Kodeksu wykroczeń, za co grozi grzywna do 5000 zł.
Fałszywe zaś oskarżenie innej osoby o popełnienie wykroczenia zgodnie z art. 234 Kodeksu karnego zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Jeżeli GITD uzna, że wyjaśnienia są niewystarczające i istnieje prawdopodobieństwo, że opłata nie została uiszczona lub została uiszczona w niepełnej wysokości zawiadamia kierującego pojazdem o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej. Wraz ze wszczęciem postępowania rozpoczyna się także postępowanie dowodowe. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego dowodem może być wszystko, co ma wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia sprawy. Dlatego warto, aby kierowca na tym etapie przedkładał wszelkie dokumenty, które mają jakiekolwiek powiązanie ze sprawą. Kierujący pojazdem jako strona postępowania administracyjnego, zgodnie z art. 10§1 Kodeksu postępowania administracyjnego ma prawo do wypowiadania się, co do zebranych dowodów, materiałów i zgłoszonych żądań, zapoznania się z aktami sprawy, a także do składania dodatkowych wyjaśnień i dokumentów w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia.
Po zakończeniu postępowania dowodowego i postępowania administracyjnego zostaje wydana decyzja administracyjna. Jeżeli GITD stwierdzi, że postępowanie jest bezprzedmiotowe decyzją sprawę umorzy. Jeżeli jednak uzna, że opłata nie została uiszczona nałoży na kierującego pojazdem karę. Zgodnie z art. 13k Ustawy o drogach publicznych może to być kara administracyjna o wysokości 3 000 zł lub 1 500 zł. Zgodnie z art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego decyzja powinna zawierać następujące elementy:
– oznaczenie organu, który wydaje decyzję – w przypadku decyzji dotyczących elektronicznego poboru opłat organem jest wyłącznie GITD!- datę wydania decyzji
– adresata – w przypadku decyzji dotyczących elektronicznego poboru opłat adresatem jest kierujący pojazdem!- podstawę prawną
– rozstrzygnięcie o istocie rzeczy
– uzasadnienie prawne i faktyczne
– pouczenie o odwołaniu
– podpis z imienia i nazwiska pracownika wydającego w imieniu organu decyzję oraz jego stanowisko.
O ważności decyzji, tak naprawdę świadczą tylko 4 z wyżej wymienionych elementów. Są to: oznaczenie organu wydającego decyzję, oznaczenie strony, rozstrzygnięcie, a także podpis osoby uprawnionej do wydania decyzji.
Decyzja w sprawie nieuiszczenia opłaty elektronicznej posiada rygor natychmiastowej wykonalności. Jest to bardzo zastanawiające, ponieważ zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego rygor wykonalności nadaje się w przypadkach, gdy należy ochronić życie lub zdrowie, zabezpieczyć gospodarkę narodową przed stratami, ochronić interes społeczny lub ważny interes stron. Jak już wcześniej zostało wspomniane decyzję w sprawach dotyczących nieuiszczenia opłaty lub uiszczenia jej w niepełnej wysokości wydaje Główny Inspektor Transportu Drogowego. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego decyzja taka jest rozumiana jako decyzja wydana przez Ministra, a od takiej decyzji nie służy odwołanie. Jednak strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może zwrócić się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołania od decyzji administracyjnej.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy może wnieść strona, a także każdy kogo interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. Wniosek może także wnieść prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy wnosi się w terminie 14 dni od doręczenia decyzji stronie. Wnosi się go do organu, który wydał zaskarżoną decyzję. W tym przypadku do GITD. Bardzo istotnym jest, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie wymaga specjalnego uzasadnienia i wystarczy, aby wynikało z niego, że strona jest niezadowolona z decyzji i wnosi o odmienne rozstrzygnięcie sprawy. Bardzo ważne, aby w tym wniosku poprosić także o wstrzymanie rygoru natychmiastowej wykonalności. Jeżeli nie wniesiemy o wstrzymanie rygoru kierujący pojazdem wciągu 21 dni pomimo tego, że się odwołuje będzie musiał zapłacić karę. GITD powinien rozstrzygnąć sprawę w ciągu miesiąca. Jednak z praktyki wiemy, że termin ten zostaje przekraczany. GITD powinien o spodziewanym przekroczeniu terminu powiadomić kierującego pojazdem, podjąć przyczyny zwłoki, a także wskazać nowy termin do załatwienia sprawy. Zawiadomienie o wydłużeniu terminu kierujący pojazdem powinien otrzymać niezależnie od tego z jakiego powodu sprawa nie zostanie zakończona w terminie. Jeżeli GITD nie rozpatrzy sprawy w wyznaczonym terminie, będzie musiał ponownie zawiadomić stronę o przedłużeniu postępowania, wyznaczając kolejny termin. Każdy wskazany przez GITD termin załatwienia sprawy powinien być precyzyjny i zgodny z zasadą szybkości postępowania.
Główny Inspektor Transportu Drogowego może utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję jeżeli uzna ją za słuszną. Może także uchylić zaskarżoną decyzję w całości lub w części i w tym zakresie orzec, co do istoty sprawy bądź uchylić decyzję poprzez umorzenie postępowania.
Ukarany kierowca może także złożyć wniosek do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad o rozłożenie kary na raty, całościowe lub częściowe jej umorzenie. Zgodnie z art. 57. ustawy o finansach publicznych na wniosek dłużnika: „należności mogą być umarzane w części,(…) w przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi dłużnika oraz uzasadnionym interesem Skarbu Państwa”. Często jednak zasadne jest umorzenie kary w całości. Taką możliwość daje art. 55 ustawy o finansach publicznych, do którego z kolei odsyła art. 56 ww. ustawy, który stanowi, że „Należności, o których mowa w art. 55, mogą być umarzane w całości, jeżeli: (…) 5) zachodzi ważny interes dłużnika lub interes publiczny”. Pojęcia „ważny interes dłużnika” oraz „interes publiczny”są pojęciami nieostrymi, mają zatem charakter klauzul generalnych, co powoduje, że ich treść powinna być oceniana w realiach konkretnej, indywidualnej sprawy. Jeżeli kierujący pojazdem jest niezadowolony z decyzji odwoławczej przysługuje mu skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga do Sądu musi zawierać wskazanie konkretnych naruszeń przepisów prawa. Nie wystarczy tutaj tylko wskazanie, że strona jest niezadowolona z rozstrzygnięcia, jak ma miejsce we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Skargę do WSA należy złożyć w terminie 30 dni od doręczenia decyzji stronie. Składa się ją za pośrednictwem Głównej Inspekcji Transportu Drogowego.
Bardzo ważne jest, że skarga powinna zawierać:
– oznaczenie sądu, do którego jest kierowana. Sądem właściwym do rozpatrywania skargi na decyzję GITD w sprawie elektronicznego poboru opłat jest Sąd Wojewódzki w Warszawie.
– imię, nazwisko oraz adres skarżącego
– oznaczenie, że dane pismo jest skargą,
– wskazanie zaskarżonej decyzji
– oznaczenie organu, którego działania skarga dotyczy,
– określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego,
– podpis wnoszącego skargę
– listę załączników do skargi.
Następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem może:
– uchylić decyzję w całości lub w części
– stwierdzić nieważność decyzji
– stwierdzić wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Od wydanego przez WSA wyroku, który kończy postępowanie, stronie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skargę kasacyjną musi przygotować adwokat lub radca prawny. Wnosi się ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który wydał zaskarżony wyrok w terminie 30 dni od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Naczelny Sąd Administracyjny, jeżeli uwzględni skargę uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części, a także przekazuje sądowi, który wydał orzeczenie do ponownego rozstrzygnięcia.
źródło: transtica.pl
Dodaj komentarz