Dyżur to nieodzowny składnik wynagrodzenia kierowcy. Firmy zatrudniające kierowców powinny przy wypłacie wynagrodzenia uwzględniać również składniki dodatkowe, tj. nadgodziny wypracowane w danym miesiącu, dodatek za pracę w porze nocnej oraz dyżury. Jak rozliczyć dyżur kierowcy?
Jak rozumiany jest dyżur kierowcy?
W artykule 9 o czasie pracy kierowcy zapisane jest, że czas dyżuru to okres, w którym kierowca poza normalnymi godzinami pracy pozostaje w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Do czasu dyżuru wliczone zostają przerwy przeznaczone na odpoczynek (art. 13) oraz odpoczynek podczas jazdy w podwójnej obsadzie.
Rodzaje dyżurów
W zależności od okoliczności wyróżnia się dwa rodzaje dyżurów – 50% oraz 100%. Zależy to od tego, czy można oddać pracownikowi czas wolny oraz w jakiej wysokości wynagrodzenie mu przysługuje.
Dyżur 50%
Dyżur 50% to taki, który jest uwzględniony w planie pracy. Kierowcy przysługuje za niego wynagrodzenie nie niższe niż połowa jego wynagrodzenia. Zgodnie z ustawą każdy kierowca wykonujący przewóz drogowy powinien otrzymać wynagrodzenie za dyżur 50%. Jedynym sposobem rekompensaty dyżuru 50% jest wypłata wynagrodzenia. Nie można za niego udzielić czasu wolnego. Występuje on w następujących przypadkach:
- Kierowca jechał 4h i 30 minut, odebrał 45 minutowy odpoczynek i jechał kolejne 4h i 30 minut. W tym dniu zrealizował 9h pracy i 11h odpoczynku dobowego. Dodatkowo, zgodnie z kodeksem pracy z 45 minut odpoczynku 15 minut na przerwę śniadaniową zalicza się do czasu pracy, jeśli dobowy czas pracy wynosi co najmniej 6 godzin. Reszta odpoczynku, to jest 30 minut, jest dyżurem 30 min
- W przypadku jazdy w podwójnej obsadzie w ustawie o czasie pracy kierowców dyspozycyjność jest dyżurem 50%. Uznaje się za dyżur czas nieprzeznaczony na kierowanie.
- Jeśli kierowca robi odpoczynki dłuższe niż wymagane przepisami, zwiększa to znacznie też czas dyżuru 50%. Wtedy automatycznie rośnie wynagrodzenie za taki dyżur.
Dyżur 100%
Są także okoliczności, kiedy zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowców, kierowcy przysługuje dyżur płatny 100%. Dyżur 100% to czas, w którym kierowca pozostaje w gotowości (dyspozycyjności) do wykonywania pracy poza normalnymi godzinami pracy. Dyżur ten może być pełniony w miejscu pracy, ale może się też odbywać w innym, ustalonym z pracodawcą miejscu.
Tu są 2 możliwości rekompensaty – oddanie czasu wolnego lub wynagrodzenie. Za czas dyżuru 100% z wyjątkiem tego pełnionego w domu przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru 1:1, a w razie możliwości udzielenia czasu wolnego – wynagrodzenie, które określone jest stawką godzinową lub miesięczną. Jeśli taki składnik nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagrodzenia, to pracodawca wypłaca kierowcy 60% wynagrodzenia.
Rozliczanie dyżurów w firmie
Z badań przeprowadzonych w firmach transportowych wynika, ze dyżury 50% obejmują średnio 40-140 godzin na kierowcę. Jest to uzależnione od kilku czynników, m.in. od tego, czy kierowca robi tylko wymagane przerwy, czy jeździ w załodze oraz czy ma mniej jazdy a więcej dłuższych odpoczynków, trwających np. 2 godziny.
Jest kilka możliwości rozliczenia dyżuru w przedsiębiorstwie:
- Wypłata kolejnego dodatku kierowcy
- Zryczałtowanie dodatku w postaci zaliczki – kodeks pracy nie określa wprost terminu wypłacenia wynagrodzenia za dyżury, tak jak jest to określone w przypadku wynagrodzenia za czas pracy.
- Zdefiniowanie w dokumentacji wewnątrzzakładowej „niepłatnych przestojów” – czym są, kiedy występują, w jaki sposób i w jakim terminie kierowca może je usprawiedliwić.
Z perspektywy przedsiębiorcy najkorzystniejsze jest drugie rozwiązanie i stosowane jest przez 90% firm transportowych, które mają świadomość konieczności rozliczania dyżurów.
Poczytaj też o formach zatrudnienia kierowców.
Na podstawie: TSL Biznes
Dodaj komentarz