Morski terminal kontenerowy

Morski terminal kontenerowy (mtk) jest miejscem, do którego docierają kontenery transportowane za pomocą statków oceanicznych a następnie przekazywane są przewoźnikom lądowym. Przeładunek odbywa się głównie na samochody, pociągi, barki – i odwrotnie.

MTK jest w głównej mierze powierzchnią, na której kontenery morskie są przeładowywane na inne środki transportu, do dalszego ich transportu. Taki przeładunek odbywać się może między statkami lub między statkiem i pojazdami drogowymi, np samochodami czy pociągami. Alternatywnie, przeładunek może mieć miejsce między pojazdami drogowymi, zwłaszcza między samochodem i pociągiem.

MTK są przeważnie częścią większego portu a największe z terminali znajdują się w pobliżu głównych portów morskich. Terminale ulokowane są w okolicy najważniejszych z punktu widzenia logistycznego miast, z dobrą siecią dróg, kolei, prowadzących do terminali.

Funkcje

Każdy MTK spełnia cztery podstawowe funkcje: odbiór, przechowanie, piętrowanie, załadunek/rozładunek (import/export)

• Odbiór rozumie się jako przyjęcie kontenera na terminal, zarówno w imporcie i exporcie, zarejestrowanie jego przybycia, zdobycie odpowiednich danych logistycznych i dodanie go do bieżących stanów
• Przechowanie to umieszczenie kontenera odpowiedniej, zarejestrowanej w systemie lokalizacji, w celu jego uwolnienia, gdy nadejdzie taka potrzeba.
• Piętrowanie, w przypadku terminali morskich to przygotowanie kontenera do opuszczenia terminala. Innymi słowy, kontenery w eksporcie zostają zidentyfikowane i zorganizowane (spiętrowane) w ten sposób, by maksymalnie zoptymalizować proces załadunku na środek transportu. Kontenery w imporcie podlegają podobnym regułom, aczkolwiek w ich przypadku piętrowanie nie zawsze jest stosowane. Wyjątkiem jest grupa kontenerów opuszczająca terminal koleją.
• Załadunek/rozładunek – to umieszczenie odpowiedniego kontenera na statku, podwoziu, wagonie lub jakimkolwiek innym środku transportu.

Struktura

MTK najprościej opisać jako otwarty system przepływu materiałów z dwoma strategicznymi dla jego funkcjonowania  strefami. Jest to nabrzeże, przy którym dochodzi do załadunku i rozładunku statków oraz strefa ogólnodostępna (bocznica) gdzie kontenery są ładowane lub rozładowywane na / z aut, pociągów. Kontenery składowane są w stosy, ułatwiając tym samym operacje odbywające się w części nabrzeża i strefie ogólnodostępnej podczas rozładunku statków i dalszych przeładunków.

Załadunek i rozładunek statku

Gdy statek przybywa do portu, kontenery muszą zostać z niego “zdjęte”. Odbywa się to za pomocą dźwigów kontenerowych, podejmujących kontenery z ładowni statku i pokładu.
Następnie dźwig umieszcza kontenery na pojazdach. Mogą służyć do tego chociażby zautomatyzowane wózki AGV (automated guided vehicles). Po otrzymaniu kontenera, AGV przenosi kontener na wybrany stos. Stos składa się z kilku linii, między którymi kontenery mogą zostać składowane przez określony czas. Układanie kontenerów w stosy między wspomnianymi liniami odbywa się przy pomocy automatycznie sterowanych układarek kontenerów – Automated Stacking Cranes (ASC).
Kiedy AGV dojedzie w okolice uzbrojonej w czujniki linii, ASC ściąga kontener i układa go na stosie.
Po określonym czasie kontenery pobierane zostają przez ASC i ponownie transportowane przez AGV na inne środki transportu jak barki, pojazdy z podwoziami podkontenerowymi czy pociągi. Proces ten odbywa się również w odwrotnej kolejności jeśli mowa o załadunku statku.

Poniżej podane są największe porty morskie na świecie. Porty, które w roku 2011 przewiozły najwięcej ładunków w kontenerach (dane w mln TEU):

1. Szanghaj, Chiny – 31,7 mln
2. Singapur, Singapur – 29,9 mln
3. Hong Kong, Chiny – 24,3 mln
4. Shenzhen, Chiny – 22,5 mln
5. Busan, Południowa Korea – 16,1 mln
6. Ningbo, Chiny – 14,7 mln
7. Guangzhou, Chiny – 14,2 mln
8. Qingdao, Chiny- 13 mln
9. Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie – 13 mln
10. Rotterdam, Holandia – 11,8 mln
11. Tianjin, Chiny – 11,5 mln
12. Kaohsiung, Tajwan – 9,64 mln
13. Port Klang, Malezja – 9,6 mln
14. Hamburg, Niemcy – 9 mln
15. Antwerpia, Belgia – 8,6 mln