Telematyka transportu – czym jest i jakie są jej możliwości?

Współczesna, prężnie działająca firma nie może się obyć bez nowoczesnych technologii komunikacyjnych i informatycznych. Dzięki możliwości szybkiej wymiany informacji, przesyłaniu danych na duże odległości czy elektronicznej kontroli pracy i zarządzania nie tylko utrzymuje się na rynku. Może też zdobywać nowych kontrahentów oraz rozszerzać swój zasięg na kolejne kraje kontynentu czy świata. Dziedziną, która wspiera współczesny biznes jest telematyka. Termin, który jest wypadkową słów „telekomunikacja” i „informatyka”, stanowi idealne odzwierciedlenie jej zakresu tematycznego. Uzupełnieniem dwóch wymienionych obszarów jest automatyka przemysłowa, a w szczególności stosowane w niej systemy sterowania. Stąd też za telematykę jako naukę czy dziedzinę wsparcia technicznego, uznaje się grupę rozwiązań telekomunikacyjnych, informatycznych, informacyjnych oraz automatycznego sterowania, które są dostosowane do potrzeb obsługiwanych systemów fizycznych i jednocześnie są z nimi zintegrowane. Telematyka ma wiele zastosowań, między innymi w medycynie, przemyśle czy logistyce. Jedną z jej form, które cieszy się coraz większą popularnością jest telematyka transportu.

Telematyka transportu

Zarządzanie dużą firmą transportową wymaga rozwiązania wielu problemów, dzięki którym przewozy będą wykonywane sprawnie, terminowo i ekonomicznie. Pojazdy ekspediowane w długie trasy powinny pozostawać pod nadzorem, aby było możliwe szybkie reagowanie na ewentualne opóźnienia czy obowiązkowe kontrolowanie czasu pracy kierowców. Ekonomika pracy takiej firmy polega na tym, że tabor samochodowy jest wykorzystywany maksymalnie, bez pustych przelotów czy przestojów. Telematyka w transporcie drogowym pozwala rozwiązań wiele takich problemów. Są nimi między innymi koszty zużywanego paliwa, styl jazdy kierowców oraz czas ich pracy, czy zarządzanie taborem. Dzięki wykorzystaniu wielu narzędzi takich jak telefony, łączność radiowa i Internet, jest możliwe realizowanie tych zadań w czasie rzeczywistym. Pozwala to na bieżące korygowanie różnych czynników, które decydują o czasie, efektywności czy kosztach przewozu. Podsumowując: telematyka transportu, często utożsamiana z systemami ITS (narzędzia do poprawy jakości i efektywności realizowanych przewozów), to zastosowanie technologii informatycznych, telekomunikacyjnych, automatycznych, pomiarowych oraz technik zarządzania transportem w celu osiągnięcia jak najlepszych efektów przepustowości ruchu drogowego.

Z czego składa się system telematyczny?

Telematyka w logistyce czy transporcie ma na celu usprawnienie i optymalizację realizacji pojedynczych zadań, które składają się na pracę firmy. Każde pojedyncze zlecenie przypomina ogniwo siatki, które – chociaż niepozorne – ma znaczący wpływ na wytrzymałość całej struktury. Przykładowe obniżanie kosztów paliwa niezbędnego do realizacji jednego przewozu o kilka złotych w skali dużego przedsiębiorstwa przynosi znaczne oszczędności. Aby było to możliwe, jest konieczne precyzyjne zgranie wszystkich elementów, począwszy od wyboru optymalnej trasy przejazdu, bo planowanie godzin transportu dopasowanych do czasu pracy odbiorcy. Takie idealne zgranie wszystkich czynników umożliwia system telematyczny, który składa się z wielu współpracujących ze sobą narzędzi. Zaliczają się do nich między innymi:

• Internet,
• sieci komórkowe,
• systemy łączności radiowej,
• bazy danych geograficznych,
• bazy danych drogowych,
• systemy nawigacji satelitarnej,
• urządzenia monitorujące pogodę,
• urządzenia monitorujące ruch drogowy,
• radary,
• kamery uliczne

oraz dziesiątki czujników, detektorów i innych urządzeń przystosowanych do komunikacji bezprzewodowej. Istotnymi narzędziami są urządzenia montowane w pojazdach, których zadaniami są aktywna ochrona i zarządzanie środkami transportu. Dzięki wzajemnej współpracy dostarczają one setki informacji, które stanowią podstawę do lepszego i efektywniejszego planowania tras przejazdów. Do ich analizy i opracowywania oraz do zarządzania jednostkami mobilnymi są też wykorzystywane nowoczesne systemy takie jak Teagle.io, stworzony przez Teagle Systems.

Telematyka w transporcie – jakie daje możliwości?

Podstawowym zadaniem systemu telepatycznego w transporcie jest budowanie optymalnego poziomu dynamiki i elastyczności floty. W efekcie działalność firmy jest bardziej opłacalna, obroty i dochody wyższe, a w ich następstwie pojawiają się zaufanie klientów i więcej zleceń. Do osiągnięcia takiego celu jest konieczna optymalizacja wszystkich czynników, które składają się na pracę przedsiębiorstwa. Telematyka w transporcie pozwala na zbieranie danych, generowanie raportów analitycznych, wyciąganie wniosków oraz dostosowywanie do nich każdego elementu systemu. Do jej podstawowych możliwości zaliczają się:

• zarządzanie flotą samochodową i wzrost jej efektywności,
• redukowanie eksploatacji pojazdów,
• obniżanie kosztów paliwa,
• nadzorowanie czasu pracy kierowców,
• zabezpieczenia przed nadużyciami (rozliczanie kierowców z paliwa)
• monitoring parametrów jazdy (tzw. flotowy ecodriving).

Reasumując: telematyka transportu wpływa na przebieg procesów przemieszczania się przedmiotów i podmiotów, a w ich następstwie także na wydajność i bezpieczeństwo przewozów oraz ich negatywny wpływ na środowisko.

Telematyka w zarządzaniu flotą samochodową – jakie daje korzyści?

Inteligentny system telematyczny, który pracuje w oparciu o rozwiązaniach z zakresu telekomunikacji, automatyki i informatyki pozwala na komunikację oraz zarządzanie taborem samochodowym w czasie rzeczywistym. Dzięki bieżącemu gromadzeniu i analizowaniu danych jest możliwe np. dostosowanie trasy przejazdu samochodu do natężenia ruchu drogowego, korków, robót drogowych czy niekorzystnych warunków pogodowych. Uniknięcie przejazdu przez strefę deszczu nie tylko korzystniej wpływa na koncentrację kierowcy, ale też pozwala na rozwinięcie większych prędkości i minimalizuje ryzyko wypadku. Kolejną korzyścią jest racjonalne spalanie paliwa, zmniejszenie liczby postojów i skrócenie czasu przejazdu do celu. Telematyka w transporcie pozwala też na racjonalne planowanie przejazdów wszystkich jednostek, dostosowywanie ładunków do pojemności naczep czy łączenie ich na trasach tam i z powrotem. W efekcie samochód po rozładowaniu nie wraca pusty lub nie oczekuje na kolejny ładunek przez kilka dni. Najważniejsze korzyści w zarządzaniu flotą pojazdów to:

• ograniczenie zużycia paliwa i związane z nim obniżenie kosztów,
• optymalne zarządzanie zleceniami oraz przewozami,
• niższe stawki ubezpieczenia transportowego,
• usprawnienie i przyspieszenie czynności administracyjnych.

Nowoczesne systemy telematyczne, które oferuje firma Teagle Systems, zapewniają też wysoki komfort obsługi nie tylko z pozycji firmowego komputera. Zarządzanie taborem samochodowym można realizować za pomocą smartfonu czy tabletu w dowolnym miejscu pobytu. Korzyści ze stosowania systemu telematycznego mogą też wynosić sami kierowcy. Dzięki automatycznej kontroli techniki jazdy, np. przez rejestrowanie długości odcinków gwałtownego hamowania lub przyspieszania, jest możliwe wpajanie nawyku ekologicznej jazdy. To również podstawa do nagradzania tych kierowców, którzy jeżdżą ekonomicznie i z zachowaniem zasad.

Zastosowania telematyki w logistyce

Systemy telepatyczne w branży transportowej nie ograniczają się wyłącznie do zarządzania flotą czy transportem. Jedną z odmian wsparcia technicznego w zarządzaniu jest też telematyka w logistyce. Logistyka to obszar działalności, który obejmuje nie tylko przewozy, ale również przeładunek, magazynowanie, odprawy celne i wiele innych elementów, związanych z przemieszczaniem towarów. W ujęciu logistycznym za główne atuty systemów można uznać:

• możliwość monitorowania jednocześnie dużej liczby pojazdów, kierowców i obiektów,
• usprawnienie komunikacji pomiędzy administratorem, a pracownikami (kierowcami, magazynierami),
• integrację wielu rozwiązań technicznych w jednym systemie,
• możliwość natychmiastowej reakcji na zmiany dokonane przez pracownika (kierowcę),
• zbieranie i przetwarzanie dużych ilości danych,
• możliwość ciągłej rozbudowy systemu kontroli i zarządzania.

Czym się kierować wybierając system telematyczny?

Telematyka w logistyce wymaga systemu, który będzie jak najlepiej dostosowany do potrzeb przedsiębiorstwa. Dlatego jego zakup nie powinien ograniczać się do wyboru pierwszego dostępnego produktu. Przed wyborem warto zastanowić się, jakie procesy mają być optymalizowane i które obszary pracy należy poddać kontroli. Większość oferowanych na rynku systemów telepatycznych jest przystosowania do zarządzania flotą w zakresie jej podstawowych elementów. Jednak ważne jest też spojrzenie perspektywiczne, a tu lepiej sprawdzają się systemy kompleksowe. W ich tworzeniu specjalizuje się firma Teagle Systems, której znanym i cenionym produktem jest Teagle.io. W systemie znalazły się moduły, które umożliwiają:

• zarządzanie flotą,
• obniżanie kosztów flotowych,
• analitykę stylu jazdy kierowców,
• programy motywacyjne dla kierowców,
• optymalizację procesów biznesowych,
• zarządzanie gospodarką paliwową.

Jedną z funkcji oprogramowania jest integracja z SENT-GEO – systemu rządowego, który rejestruje położenie pojazdu transportującego produkty akcyzowane. Obowiązek ten spoczywa na przewoźnikach od 1 października 2018 roku. Za jego niedopełnienie może zostać nałożona sankcja w  wysokości 10 000 zł.